Het antwoord op die vraag is even eenvoudig als verrassend: er is geen stok! De stok is het verlengde van je arm.
Gooi een balletje en voel wat er gebeurt: Je hebt de bal niet vast. De bal rust in je hand. Er is geen ‘balhouding’, zogezegd. Je zwiept je arm vanuit je romp en via schouder, elleboog en pols geef je de bal vaart. Tot slot geven je vingers mee en de bal vliegt in de richting die je wilde, met de snelheid die je wilde. Daarbij ben je niet met de bal bezig: je kijkt naar waar je de bal naartoe wilt gooien en de rest gebeurt gewoon.
Op precies dezelfde manier is er geen stok als je strijkt. Zorg dat je de stok niet vast houdt. Er is geen stokhouding, de stok rust in je hand. De beweging gaat via schouder en elleboog, pols en vingers, in die volgorde.
De vaart waarmee je beweegt, wordt bepaald door het tempo en de energie van de muziek: de puls.
Een trilstok gebeurt meestal bij een lange, zachte noot, zoals het volgende voorbeeld uit ‘Poème van Chausson:
De eerste noot lijkt eindeloos. Verdeel hem onder in kwarten en achtsten: 9 kwarten (18 achtsten) = 3 x 3 kwarten. Klap de kwarten en zeg "pa-pa-pa-pa" op de achtsten. Laat vervolgens je rechterarm zweven in de lucht, zonder stok. Beweeg je bovenarm langzaam naar achter vanuit je schouder en zeg "pa-pa pa-pa" op de achtste noten. Na 2 x 3 = 6 kwarten (12 achtsten) begin je je onderarm naar voren te bewegen vanuit je elleboog. Je rechterhand beschrijft een boog. Daarna pak je viool en stok en doe je hetzelfde nog een keer. Stel je dezelfde ronde lijn voor, die je net in de lucht beschreef en maak je arm heel licht. Je rechterduim is rond en zacht en zorgt voor balans tussen haar, stok en snaar. Zolang je met je aandacht bij je arm blijft en blijft pulsen (pa-pa), vergeet je dat je een stok hebt en kan deze niet gaan trillen. Sterker nog, de noot krijgt klank en richting en daarmee muzikale zeggingskracht en dàt is waar Chausson op uit was. Die was niet bezig een test te componeren: ‘welke violist redt het eind van mijn eerste noot zonder trilstok?’
Meer weten? Onder begeleiding doen? Kom naar één van de workshops of neem contact met me op voor les.